Er wordt tegenwoordig in consumentenprogramma’s aandacht besteed aan de kwaliteitsuitdagingen rondom thee. Verschillende theemerken worden tegen het licht gehouden. Hierbij blijft wat ons betreft een belangrijk onderscheid onderbelicht; het verschil tussen theeverpakkers en theeverbouwers. Voor de meeste mensen is dit hetzelfde. Toch zit er een groot verschil tussen deze twee. Theeverpakkers kopen thee in. Theeverbouwers telen de thee vanaf het enten van de theeplant tot het eindproduct.
Thee: kwaliteitsbepalende factoren
Niet veel theemerken kunnen garant staan voor de kwaliteitsbepalende factoren die bij de verbouw van thee een rol spelen. Juist de behandeling van de theestekjes, de bodemgesteldheid, de weersomstandigheden, verzorging van de planten, de luchtvervuiling, de manier van plukken en de verwerking zijn allesbepalend voor het eindresultaat van dit natuurproduct. Deze factoren liggen binnen het bereik van de theeverbouwers.
Theeverpakkers
Verreweg de meeste bedrijven achter de bekende theemerken zijn theeverpakkers en daarvan heeft het grootste deel geen direct contact met de theeverbouwers. De meeste thee wordt zelfs niet van theeverbouwers ingekocht maar van tussenhandelaren. Zelfs voor thee met een biologisch- of fairtrade keurmerk zijn er veel grijze gebieden door de gebruikelijke tussenhandel. Zo is er beperkte informatie over de wijze van verbouw, over CO2 impact bij productie, is het hand- of machinaal geplukt? Is er oog voor de bestrijding van monocultuur en het bevorderen van biodiversiteit? Theeverpakkers onderscheiden zich met hun eigen ‘blends’ door de thee te vermengen en er smaakstoffen aan toe te voegen.
Waarom zijn er zoveel theeverpakkers?
Het is juist bij het verpakken van de thee waar de grootste winsten worden gemaakt; theeboeren krijgen een prijs als grondstof leverancier die bij ‘fair trade’ een paar cent hoger ligt dan bij de reguliere handel. Theeverpakkers vermengen doorgaans goede thee met inferieure soorten, zoals thee die machinaal is geoogst of middels CTC is verwerkt. Machinaal geoogste thee bevat naast de verse toppen van de theeplant ook takjes die mee worden vermalen maar de smaak niet ten goede komen. De CTC- methode (crush, tear and curl) is een liefdeloze wijze van massaproductie die haaks staat op de ambachtelijke orthodoxe verwerkingswijze.
Thee blends vs. Single Origin
Het ‘blenden’ werd in de VOC-tijd de norm gemaakt om winstmarges te verhogen. Van oudsher, in traditionele theeculturen, was onversneden thee heel gewoon. Immers, thee die met hart en ziel is verbouwd en vervaardigd geeft de zorg en liefde die het heeft gehad prijs in de kleur en smaak van de infusie. Tegenwoordig speelt de regelgeving omtrent aanduiding van herkomst van thee theehandelaren in de kaart; Ceylonthee mag voor 95% bestaan uit thee van onbekende herkomst dus voor het predicaat ‘Ceylonthee’ is slechts 5% thee uit Sri Lanka benodigd. Door de voortschrijdende commoditisering (inflatie) van Ceylonthee is de term ‘single origin’ ontstaan. Theeverbouwers zoals Dilmah duiden hiermee aan dat hun thee 100% onversneden Ceylonthee is.
Waar komt jouw thee vandaan?
Kortom, appels en peren laten zich niet vergelijken. Zo moet er ook onderscheid worden gemaakt tussen theeverpakkers en theeverbouwers. Theeverpakkers zijn goed in marketing en verpakkingsdesign. Theeverbouwers zijn goed in het verbouwen van thee. Koop jij liever thee van een theeverpakker of van een theeverbouwer?